عنتر سعید مسلم

استاد عنتر سعید مسلم (زادۀ 17 نوامبر 1936 - درگذشتۀ 6 سپتامبر 2002) مشهور به شیخ سعید مسلم و در ایران معروف به شیخ بدوی یكی از قاریان نابینای مصری می‌باشد.

1400/08/27
|
12:48
|

شهرت استاد عنتر سعید مسلم به خاطر قرائت مخصوص او، به‌‌‌ویژه تلاوت سورۀ تكویر می‌باشد.
نخستین بار، تلاوت وی در سال 1358 و پس از انقلاب اسلامی، در پیشانۀ (تیتراژ) برنامۀ قرآن در صحنه پخش شد و پس از آن نوار كاست تلاوت‌های اجرا شدۀ وی، در ایران به فروش رفت.
نام استاد «عنتر» (به معنی شخص جنگجو و دلاور) بوده و «سعید» نام پدر ایشان است، اما در ایران استاد را بیشتر به اسم پدرشان می‎شناسند!!
استاد عنتر مسلم در بدو تولد از نظر بینایی هیچ مشكلی نداشته و چشمانش كاملا سالم بود. در یك سالگی به یك بیماری خیلی ساده و معمولی دچار شد كه برای بسیاری از كودكان پیش می‎آید. اما چون خانواده استاد در روستا زندگی می‎كردند و طبیب در دسترس نبود، مادربزرگ ایشان از بعضی از داروهای محلی برای مداوای چشمان او استفاده كرد كه باعث شد چشمان استاد آسیب ببیند و در همان یك سالگی بینایی خود را به طور كامل از دست داد.
پدر مرحوم عنتر مسلم، ایشان را در همان سنین كودكی به مكتب‎خانه روستا فرستاد و در آنجا خیلی زود نبوغ او آشكار شد، به طوری كه سرعت بالای یادگیری او استاد مكتب‎خانه را شگفت زده می‎كرد.
بعد از آن و در هفت سالگی به مدرسه ابتدایی الازهر رفت. مدارس دینی الازهر در اكثر شهرهای مصر دائر است و دانش آموزان در این مدارس علاوه بر دروس معمول، امور دینی و قرآنی را نیز می‎آموزند و زمانی می‎توانند این مرحله را پشت سر بگذارند كه قرآن را به طور كامل حفظ كرده، احكام تجوید را به صورت دقیق فرا بگیرند. در اینجا نیز قدرت حافظه بی‎نظیر و استعداد خدادادی او همه را به حیرت وا داشت. چرا كه با وجود نابینا بودن، در حالی كه فقط هشت سال داشت حافظ كل قرآن شد.
اما هوش و ذكاوت شیخ عنتر و همت بالای او حدی نداشت و قبل از این كه مرحله ابتدایی الازهر را به پایان برساند علاوه بر حفظ قرآن، متن شاطبیه و قرائت‎های سبعه را نیز فرا گرفت و موفق شد مدرك سطح عالی قرائت الازهر را دریافت نماید.
شیخ عنتر در حالی كه تنها دوازده سال داشت شروع به تلاوت قرآن در محافل كرد و در مجالس ختم و محافلی كه در روستاهای مجاور برگزار می‎شد به تلاوت می‎پرداخت.
مرحوم مسلم در كودكی عاشق آلات موسیقی بود و بدون این كه آموزش دیده باشد گاهی به صورت تمرینی و به تنهایی برای خود می‎نواخت و حتی در بعضی از جشن‎های مذهبی به اجرای آوازهای دینی می‎پرداخت. همین علاقه سبب شد در جوانی زیر نظر متخصصین شروع به یادگیری مقامات موسیقی نموده و نواختن آلات مختلف موسیقی مانند عود، كمانچه، نی و … را فرا بگیرد. ولی بعد از این كه در محضر اساتید قرآنی، علوم قرائت را فرا گرفت، موسیقی را كنار گذاشت و فقط به تلاوت پرداخت.
صدای زیبا و ملكوتی، سبك تلاوت بسیار تاثیرگذار و دلنشین و همچنین تسلط بالای ایشان بر قرائت‎های مختلف، تاثیر زیادی بر مستمعین می‎گذاشت و خیلی زود آوازه تلاوت‎های زیبای ایشان در همه جا فراگیر شد و از شهرهای مختلف از ایشان برای تلاوت دعوت می‎كردند و استقبال زیادی هم از تلاوت‎های ایشان می‎شد. یكی از علاقه‎مندان استاد كه در بعضی از محافل ایشان حضور داشته نقل می كند: «هر وقت با خبر می‎شدیم كه قرار است شیخ عنتر مسلم برای تلاوت به روستای ما بیاید همه افراد محل از چند ساعت قبل دست از كار می‎كشیدند و برای استقبال ایشان رفته و منتظر رسیدنش می‎ماندند.»
مرحوم استاد، شخصی بسیار متواضع، مردمی و خوش‎اخلاق و هم چنین بسیار بخشنده و سخاوتمند بود. نقل شده یك بار كه برای قرائت به یكی از روستاها رفته بود، در پایان تلاوت، تمام آنچه كه به عنوان اجرت تلاوتش دریافت كرده بود را در بین فقرای محل كه برای شنیدن تلاوتش جمع شده بودند تقسیم كرد.
یكی از ویژگی‎های جالب و منحصر به فرد استاد عنتر مسلم این بود كه آمادگی آن را داشت كه در مجالس، تلاوتش را از هر جای قرآن و از هر آیه‎ای شروع كند و در محافلی كه علاوه بر ایشان قراء دیگر نیز تلاوت می كردند، استاد از همان آیه‎ای كه قاری قبلی تلاوتش را تمام كرده بود تلاوت خود را شروع می‎كرد!! یعنی بدون هیچ‎گونه تمرین و آمادگی قبلی.
نكته جالب دیگر این كه با توجه به عبارات نسبتاً دشوار و ثقیل كه در سوره‎هایی مانند «ممتحنه»، «محمد»، «ص»، «جاثیه» و … وجود دارد، قاریان قرآن در محافل به ندرت این سوره‎ها را تلاوت می‎كنند، اما تلاوت‎های مجلسی زیادی از استاد شیخ مسلم از این سور مباركه به جای مانده كه بیانگر تسلط و مهارت بالای ایشان است.
با وجود این كه مرحوم سعید مسلم قاری إذاعی نبود و هیچ وقت در رادیو تلاوت نكرد، شهرت و آوازه تلاوت‎های زیبای او از مرزهای مصر نیز فراتر رفت و در كل عالم اسلامی پیچید. تا جایی كه از طرف بعضی از شاهزادگان سعودی برای سفر به كشور عربستان دعوت شد. ایشان در رمضان سال 1410 قمری (1989 میلادی) برای انجام سفر عمره به مكه مشرف شدند. جالب اینجاست كه در عربستان علاوه بر ضبط تلاوت‎های استودیویی از استاد خواسته شد تا امامت نمازهای جماعت را بر عهده بگیرد كه ایشان نیز پذیرفت. همچنین در چندین شب از ماه مبارك رمضان در یكی از مساجد شهر جده به اقامه نماز تراویح پرداخت كه بعضی از قرائت‎های استاد در نماز تراویح، ضبط شده و در دسترس می‎باشد كه بسیار زیبا، خاشعانه و تأثیرگذار است.

دسترسی سریع